چربی‌های ترانس از جمله مخرب‌ترین ترکیبات چربی در رژیم غذایی محسوب می‌شوند که چه در محصولات صنعتی و چه در فرآیندهای پخت‌وپز خانگی می‌توانند شکل بگیرند و سلامت قلب و عروق را با تهدید جدی مواجه سازند.
با افزایش آگاهی نسبت به ساختار تغذیه روزانه، تشخیص وجود چربی‌های ترانس در غذاها به یکی از اولویت‌های مهم تغذیه سالم تبدیل شده است. این چربی‌ها می‌توانند بر اثر استفاده‌های مکرر از روغن، حرارت بالا و رعایت نکردن اصول ایمنی در پخت‌وپز به‌طور ناخواسته تولید شوند و پیامدهایی همچون التهاب عروقی، افزایش کلسترول بد (LDL) و مقاومت به انسولین را به‌همراه داشته باشند.
یکی از توصیه‌های مهم برای کنترل چربی ترانس در آشپزی خانگی، استفاده صرفاً یک‌بار از روغن مخصوص سرخ‌کردن است؛ همچنین پرهیز از حرارت دادن بیش از حد روغن یا استفاده از ظروف مرطوب می‌تواند مانع از تشکیل این ترکیبات مضر شود. وجود رطوبت در مواد غذایی یا ظروف آشپزی باعث تشدید حرارت و سرعت گرفتن واکنش‌های شیمیایی در روغن شده و خطر تشکیل چربی ترانس را افزایش می‌دهد.
دکتر منوچهر قارونی، متخصص قلب و عروق، در این خصوص هشدار داده که یکی از نشانه‌های غیرمستقیم وجود چربی ترانس، تغییر حالت روغن پس از پخت است. به‌طور مثال، اگر روغن سرخ‌کرده پس از سرد شدن سفت و ماسیده شود، احتمال وجود چربی‌های ترانس در آن بسیار زیاد است. در مقابل، روغن‌های پایدار مانند روغن زیتون حتی پس از چند بار استفاده نیز مایع و شفاف باقی می‌مانند.
از دیگر روش‌های شناسایی چربی ترانس، بررسی دقیق لیست ترکیبات درج‌شده روی برچسب محصولات غذایی است. هرچند الزام قانونی برای ذکر میزان دقیق چربی ترانس وجود ندارد، اما عبارت‌هایی مانند «روغن گیاهی هیدروژنه‌شده» یا «چربی نیمه‌هیدروژنه» می‌توانند نشانه‌ای از حضور این نوع چربی مضر باشند. روغن‌های کاملاً هیدروژنه فاقد چربی ترانس‌اند، اما نوع نیمه‌هیدروژنه آن حاوی اسیدهای چرب ترانس بوده و مصرف مداوم‌شان توصیه نمی‌شود.
از دیگر توصیه‌های ایمنی، اجتناب از بستن درِ قابلمه حاوی روغن در حال پخت است. بازگشت بخار به روغن داغ باعث کاهش نقطه دود، تسریع در تخریب روغن و تولید ترکیبات مضر می‌شود.
با رعایت این نکات ساده اما مؤثر، می‌توان تا حد زیادی از تولید ناخواسته چربی‌های ترانس در فضای آشپزی خانگی جلوگیری کرد. استفاده از روغن‌های سالم و پایدار، خودداری از تکرار استفاده از روغن سرخ‌کردنی، خشک‌کردن کامل مواد غذایی پیش از پخت، و توجه به برچسب تغذیه‌ای محصولات، اقداماتی اساسی برای حفظ سلامت خانواده در برابر مخاطرات تغذیه‌ای روزمره به‌شمار می‌رود.