دستاورد محققان دانشگاه ویرجینیا تک
پژوهشگران دانشگاه ویرجینیا تک با استفاده از فناوری پیشرفته ویرایش ژن CRISPR موفق شدند حافظه از دست‌رفته در موش‌های پیر را بازیابی کنند. این یافته علمی نشان می‌دهد که فراموشی ناشی از پیری، که یکی از عوامل اصلی ابتلا به آلزایمر و زوال عقل است، شاید در آینده قابل درمان باشد.
نقش فرآیند مولکولی K63 در حافظه
در نخستین مطالعه منتشرشده در نشریه Neuroscience، تیم تحقیقاتی به بررسی فرآیندی به نام پلی‌یوبیکویتیناسیون K63 پرداخت. این فرآیند مانند یک سیستم برچسب‌گذاری عمل می‌کند و مسیر حرکت پروتئین‌ها در سلول‌های مغزی را مشخص می‌سازد. زمانی که این مکانیسم به‌درستی کار کند، نورون‌ها قادر خواهند بود ارتباط مؤثرتری برقرار کنند و خاطرات شکل بگیرند.
- در هیپوکامپ (مرکز اصلی تشکیل و بازیابی حافظه)، سطح K63 با افزایش سن بالا می‌رود. کاهش این سطح با کمک CRISPR موجب بهبود عملکرد حافظه شد.
- در آمیگدال (بخش مرتبط با پردازش احساسات)، سطح K63 کاهش می‌یابد و اصلاح آن نیز به بهبود حافظه کمک کرد.
ژن IGF2 و نقش آن در تشکیل خاطرات
در مطالعه دوم که نتایج آن در Brain Research Bulletin منتشر شد، پژوهشگران روی ژن IGF2 تمرکز کردند؛ ژنی که در شکل‌گیری خاطرات نقش کلیدی دارد. با افزایش سن، فعالیت این ژن در هیپوکامپ کاهش یافته و به‌دلیل متیلاسیون DNA غیرفعال می‌شود. تیم تحقیقاتی با استفاده از CRISPR توانست این برچسب‌های شیمیایی را حذف کرده و ژن IGF2 را دوباره فعال کند. نتیجه این اقدام، بازگشت قابل‌توجه توانایی حافظه در موش‌های پیر بود.
اهمیت یافته‌ها برای آینده درمان زوال عقل
به گفته تیموتی جارووم، استاد دانشگاه ویرجینیا تک، بیش از یک‌سوم افراد بالای ۷۰ سال با کاهش حافظه مواجه‌اند و این وضعیت یکی از عوامل خطر اصلی برای ابتلا به آلزایمر محسوب می‌شود. این تحقیقات نشان می‌دهد که:
- کاهش حافظه ناشی از تغییرات مولکولی خاص است.
- با هدف قرار دادن این تغییرات می‌توان مسیرهای تازه‌ای برای درمان زوال عقل یافت.
جمع‌بندی
کشف راه‌های بازگرداندن حافظه با استفاده از فناوری CRISPR امید تازه‌ای برای مقابله با فراموشی ناشی از پیری و بیماری‌های مرتبط با حافظه ایجاد کرده است. هرچند این مطالعات هنوز در مرحله آزمایش حیوانی قرار دارند، اما نتایج نشان می‌دهد که در آینده می‌توان با اصلاح تغییرات مولکولی، راهکارهای مؤثری برای درمان یا پیشگیری از زوال عقل و آلزایمر ارائه داد.
لعیا آزاده
من فارغ‌التحصیل رشته رسانه و ارتباطات هستم و از همان دوران دانشگاه به پتانسیل فضای مجازی و رسانه‌های دیجیتال برای تولید محتوا علاقه‌مند شدم. فعالیت حرفه‌ای خودم را از سال ۱۳۹۷ با مدیریت یک وبلاگ و شبکه‌های اجتماعی برای یک برند کوچک آغاز کردم. پس از کسب تجربه در زمینه تولید محتوای دیجیتال و بازاریابی، اکنون به عنوان دبیر سرویس محتوای دیجیتال در یک مجله اینترنتی شناخته‌شده فعالیت می‌کنم. تلاش من این است که با بهره‌گیری از روندهای جدید، محتوایی جذاب و تعاملی برای مخاطبان تولید کنم.