در پی واژگون شدن یک درخت در جنگل‌های بارانی آمازون، مجموعه‌ای از کوزه‌های باستانی از دل خاک بیرون آمد که درون آن‌ها ترکیبی شگفت‌انگیز از استخوان‌های انسانی و بقایای حیوانات آبی کشف شد. این یافته تازه، نگاه باستان‌شناسان به آیین‌های تدفینی بومیان آمازون را دگرگون کرده است.
کوزه‌های تدفینی در دل جنگل آمازون
این کشف در منطقه فونته بوآ در ایالت آمازوناس برزیل و در نزدیکی رودخانه سولیموئس رخ داد؛ جایی که هر فصل بارانی چهره زمین را تغییر می‌دهد. درختی ریشه‌کن‌شده هفت کوزه تدفینی بزرگ را از زیر خاک بیرون کشید. بررسی‌ها نشان داد این ظروف در عمق حدود ۴۰ سانتی‌متری زمین و روی تپه‌ای دست‌ساز دفن شده بودند؛ تپه‌ای که به‌عنوان سکونتگاه دائمی در برابر سیلاب‌های فصلی ساخته شده بود.
ترکیب غیرمنتظره استخوان‌ها و بقایای حیوانی
باستان‌شناسان درون این کوزه‌ها علاوه بر استخوان‌های انسانی، بقایای لاک‌پشت و ماهی یافتند؛ ترکیبی که تاکنون در سوابق باستان‌شناسی آمازون مشاهده نشده است. برخی پژوهشگران این ترکیب را نشانه‌ای از مناسک آیینی پیچیده می‌دانند که مرگ و تغذیه را به‌طور نمادین به هم پیوند می‌داده است.
سبکی ناشناخته در سفالگری آمازون
ظروف کشف‌شده از خاک رس سبزرنگ نادری ساخته شده و با نوارهای سرخ و پوشش‌های براق تزئین شده‌اند. این سبک با هیچ‌یک از سنت‌های شناخته‌شده سفالگری آمازون همخوانی ندارد. دکتر ژئورژیا لیلا هولاندا، باستان‌شناس، معتقد است این ظروف به یک گروه فرهنگی متمایز تعلق دارند که آیین‌های تدفینی خاص خود را داشته‌اند.
نقش جامعه محلی در کشف کوزه‌های باستانی
حفاری این کوزه‌ها به سرپرستی مارسیو آمارال و با کمک اهالی محلی انجام شد. ریشه‌های درخت واژگون‌شده کوزه‌ها را چند متر بالاتر از سطح زمین آورده بود و بدون تجهیزات سنگین، مردم محلی با ساخت داربست‌های چوبی امکان انتقال ایمن آن‌ها را فراهم کردند.
رمز و راز آیین‌های تدفینی بومیان
هنوز معنای دقیق ترکیب استخوان‌ها و بقایای حیوانی مشخص نیست. برخی کارشناسان آن را پیشکش آیینی برای سفر پس از مرگ می‌دانند و برخی دیگر ارتباط آن را با آیین‌های تمدن آند مطرح می‌کنند. پژوهش‌های آزمایشگاهی شامل تاریخ‌گذاری رادیوکربنی و آنالیز مواد در حال انجام است و نشانه‌های اولیه حاکی از قدمتی بیش از هزار سال برای این کوزه‌هاست.
جمع‌بندی
کشف این کوزه‌های باستانی در آمازون نه‌تنها رازهای تازه‌ای از آیین‌های تدفینی بومیان را آشکار کرده، بلکه نشان می‌دهد جوامع باستانی این منطقه دارای نظام‌های پیچیده فرهنگی و مهندسی بوده‌اند. این یافته می‌تواند نظریه‌های قدیمی درباره کوچ‌نشینی در آمازون را به چالش بکشد و تصویری تازه از زندگی و باورهای مردم این سرزمین ارائه دهد.
لعیا آزاده
من فارغ‌التحصیل رشته رسانه و ارتباطات هستم و از همان دوران دانشگاه به پتانسیل فضای مجازی و رسانه‌های دیجیتال برای تولید محتوا علاقه‌مند شدم. فعالیت حرفه‌ای خودم را از سال ۱۳۹۷ با مدیریت یک وبلاگ و شبکه‌های اجتماعی برای یک برند کوچک آغاز کردم. پس از کسب تجربه در زمینه تولید محتوای دیجیتال و بازاریابی، اکنون به عنوان دبیر سرویس محتوای دیجیتال در یک مجله اینترنتی شناخته‌شده فعالیت می‌کنم. تلاش من این است که با بهره‌گیری از روندهای جدید، محتوایی جذاب و تعاملی برای مخاطبان تولید کنم.