تصمیم‌گیری‌های روزمره ما—from انتخاب یک لیوان آب تا عزم برای تغییر شغل—هرچند ساده به نظر می‌رسند، درواقع نتیجه همکاری گسترده‌ای از سلول‌های عصبی هستند. پژوهشی بی‌سابقه با ضبط هم‌زمان فعالیت ۶۰۰ هزار نورون در ۲۷۹ ناحیه مغز موش‌ها نشان داد که هیچ نقطه واحدی در مغز «فرمانده کل» نیست؛ بلکه هر انتخاب کوچک، ارکستری هماهنگ از بخش‌های بینایی، شناختی، حافظه و حرکت را روشن می‌کند.
دستاوردهای کلیدی پژوهش
- ثبت و پردازش هم‌زمان فعالیت ۶۰۰ هزار نورون با ابزار «Neuropixels»
- بازنگری دیدگاه خطی: مسیرهای حسی تا حرکتی، در قالب یک شبکه پُرپیچ‌وخم هم‌زمان فعال می‌شوند
- نقش نواحی حافظه و انتظار که در نبودِ محرک روشن هم دست به‌کار می‌شوند
- پخش موجی گسترده در لحظه دریافت پاداش که تقریباً تمام مناطق مغز را فرا می‌گیرد
این روش تازه که در قالب «علم باز» داده‌ها و کدها را در دسترس عموم قرار داد، می‌تواند سرعت کشف مکانیسم‌های ذهنی را به طرز چشمگیری افزایش دهد.
افق‌های نو در علوم اعصاب و پزشکی
یافته‌های این پروژه، دریچه‌ای تازه به فهم اختلالات مغزی گشوده‌اند. حال می‌دانیم درمان‌هایی که تنها روی یک مرکز مغزی تمرکز می‌کنند، نمی‌توانند پاسخگوی پیچیدگی بیماری‌هایی مثل افسردگی، پارکینسون یا اختلالات تصمیم‌گیری باشند. از سوی دیگر، شبکه‌ای‌سازی روند تصمیم‌گیری می‌تواند الهام‌بخش نسل جدید رابط‌های مغز–کامپیوتر و هوش مصنوعی باشد.
- طراحی داروها و شیوه‌های تحریک مغزی بر اساس تعامل نواحی مختلف
- الگوبرداری از ساختار نورونی مغز در معماری شبکه‌های عصبی مصنوعی
این تازه آغاز است. تا وقتی نورون‌ها در هر لحظه در کنسرتی هماهنگ برای ساده‌ترین انتخاب‌های ما ساز می‌زنند، هر کشف جدید گامی بلند در بازنویسی نقشه ذهن و ارتقای روش‌های درمانی آینده به شمار می‌رود.
لعیا آزاده
من فارغ‌التحصیل رشته رسانه و ارتباطات هستم و از همان دوران دانشگاه به پتانسیل فضای مجازی و رسانه‌های دیجیتال برای تولید محتوا علاقه‌مند شدم. فعالیت حرفه‌ای خودم را از سال ۱۳۹۷ با مدیریت یک وبلاگ و شبکه‌های اجتماعی برای یک برند کوچک آغاز کردم. پس از کسب تجربه در زمینه تولید محتوای دیجیتال و بازاریابی، اکنون به عنوان دبیر سرویس محتوای دیجیتال در یک مجله اینترنتی شناخته‌شده فعالیت می‌کنم. تلاش من این است که با بهره‌گیری از روندهای جدید، محتوایی جذاب و تعاملی برای مخاطبان تولید کنم.