قاتق بَنِه یا همان آب بَنِه یکی از غذاهای سنتی و پرخاصیت استان کرمان است که از میوه بَنِه (پسته کوهی) تهیه می‌شود. این غذای محلی علاوه بر طعم منحصربه‌فرد، سرشار از مواد مغذی است و در طب سنتی برای تقویت کبد، طحال، اعصاب و حتی درمان دردهای مفصلی توصیه شده است.
بَنِه؛ پسته کوهی پرخاصیت
بَنِه یا پسته کوهی میوه‌ای کوهستانی است که در اواخر تابستان برداشت می‌شود و پس از خشک‌کردن، برای تهیه غذاهایی مانند قاتق بَنِه مورد استفاده قرار می‌گیرد. این میوه غنی از ویتامین‌ها، مواد معدنی و ترکیبات آنتی‌اکسیدانی است که نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی و سلامت عمومی بدن دارند.
مواد لازم برای تهیه قاتق بَنِه
- بَنِه خشک: ۲۰۰ تا ۳۰۰ گرم
- پیاز متوسط: ۱ تا ۲ عدد
- نعناع خشک: ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری
- زردچوبه، نمک و فلفل سیاه: به مقدار لازم
- روغن (ترجیحاً روغن بَنِه یا مایع): به میزان کافی
- رب انار (اختیاری): ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری
- آب جوش: ۳ تا ۴ لیوان
این غذا در مدت ۳۰ تا ۴۵ دقیقه آماده می‌شود و هر وعده آن حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ کیلوکالری انرژی دارد.
روش پخت قاتق بَنِه
ابتدا بَنِه خشک را شسته و در هاون نیم‌کوب کنید. سپس با آب جوش مخلوط کرده و پس از ته‌نشین شدن پوسته‌ها، شیره بَنِه را صاف کنید. در مرحله بعد، پیاز خردشده را با روغن و ادویه تفت دهید و نعناع خشک را اضافه کنید. در نهایت، شیره بَنِه را به مخلوط بیفزایید و اجازه دهید چند دقیقه بجوشد تا غلیظ شود. در صورت تمایل می‌توان رب انار را برای طعم ترش و رنگ بهتر به غذا افزود.
این خوراک محلی معمولاً با نان‌های سنتی کرمان مانند کرنو یا کماچ سرو می‌شود و همراهی آن با پیاز خام، ترب یا گردو طعمی متفاوت ایجاد می‌کند.
خواص درمانی و تغذیه‌ای بَنِه
بَنِه به دلیل ترکیبات مغذی خود، فواید متعددی برای بدن دارد که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از بیماری‌ها به‌واسطه ویتامین‌های A، B، C و E
- بهبود عملکرد گوارش و پیشگیری از یبوست به دلیل فیبر بالا
- کمک به سلامت قلب و عروق با کاهش کلسترول بد و تنظیم فشار خون
- تقویت استخوان‌ها و مفاصل به‌دلیل وجود کلسیم، منیزیم و فسفر
- درمان کم‌خونی با تأمین آهن و ویتامین‌های گروه B
- کاهش استرس و بهبود کیفیت خواب به کمک منیزیم و ویتامین‌های B
- جوان‌سازی پوست و تقویت مو به‌واسطه آنتی‌اکسیدان‌ها و ویتامین E
نکات مهم در مصرف قاتق بَنِه
- مصرف متعادل این غذا توصیه می‌شود، زیرا بَنِه کالری بالایی دارد.
- در صورت حساسیت غذایی، باید از مصرف آن خودداری شود.
- استفاده از بَنِه تازه و باکیفیت برای حفظ خواص و طعم ضروری است.
جمع‌بندی
قاتق بَنِه کرمانی نمونه‌ای ارزشمند از پیوند فرهنگ غذایی و طب سنتی ایران است. این غذای اصیل علاوه بر طعم خاص و سنتی، با داشتن خواص متعدد برای قلب، کبد، استخوان‌ها و سیستم ایمنی، جایگاهی ویژه در سفره‌های محلی دارد. مصرف متعادل آن می‌تواند هم لذت یک غذای بومی را به همراه داشته باشد و هم به ارتقای سلامت بدن کمک کند.
لعیا آزاده
من فارغ‌التحصیل رشته رسانه و ارتباطات هستم و از همان دوران دانشگاه به پتانسیل فضای مجازی و رسانه‌های دیجیتال برای تولید محتوا علاقه‌مند شدم. فعالیت حرفه‌ای خودم را از سال ۱۳۹۷ با مدیریت یک وبلاگ و شبکه‌های اجتماعی برای یک برند کوچک آغاز کردم. پس از کسب تجربه در زمینه تولید محتوای دیجیتال و بازاریابی، اکنون به عنوان دبیر سرویس محتوای دیجیتال در یک مجله اینترنتی شناخته‌شده فعالیت می‌کنم. تلاش من این است که با بهره‌گیری از روندهای جدید، محتوایی جذاب و تعاملی برای مخاطبان تولید کنم.