تازه‌ترین تحقیق دانشگاه براندون کانادا نشان داده است که حدود دو هزار کرم بید موم‌خوار قادرند در عرض ۲۴ ساعت یک کیسه پلی‌اتیلنی را کاملاً تجزیه کنند. با این حال، مشکل اصلی این است که این لاروهای کوچک پس از تغذیه انحصاری از پلاستیک، توده بدنی خود را به‌سرعت از دست داده و در نهایت دوام نمی‌آورند.
محققان دریافته‌اند که این کرم‌ها با فرایندی متابولیک پلی‌اتیلن را به لیپید تبدیل کرده و در سلول‌های چربی خود ذخیره می‌کنند. عملکرد آن‌ها شبیه به انسان است؛ وقتی چربی گوشت اضافی مصرف می‌کنیم، بدن ما آن را برای روز مبادا در بافت چربی انبار می‌کند. همین مکانیسم، کلید توانایی این لاروها در «خوردن» پلاستیک محسوب می‌شود.
با وجود این استعداد خارق‌العاده، کرم‌هایی که تنها از پلاستیک تغذیه می‌کنند، بیشتر از چند روز زنده نمی‌مانند. دانشمندان گزارش می‌دهند که کمبود سایر مواد مغذی منجر به ضعف ایمنی، کاهش وزن شدید و در نهایت مرگ این موجودات می‌شود.
برای غلبه بر این چالش، تیم تحقیقاتی مشغول تدوین رژیم غذایی مکمل برای کرم‌هاست. ایده اصلی افزودن منابع کربوهیدراتی مثل قندهای ساده است تا سلامت و طول عمر لاروها حفظ شود. در آزمایش‌های اولیه، ترکیب اندکی شکر یا پودر پروتئینی همراه با پلاستیک توانسته شرایط مناسب‌تری برای بقای کرم‌ها فراهم کند.
افزودن این مکمل‌ها می‌تواند امکان استفاده عملی از کرم‌های موم‌خوار را در فرایند کنترل زباله‌های پلاستیکی نزدیک‌تر کند. اگر پژوهشگران بتوانند تعادلی میان قدرت تجزیه‌گری و نیازهای تغذیه‌ای کرم‌ها برقرار کنند، می‌توان در آینده نزدیک از آن‌ها به‌عنوان یک ابزار بیولوژیک برای پاک‌سازی محیط زیست بهره برد.
با این همه، هنوز موانع فراوانی پیش روی کاربرد صنعتی این روش قرار دارد؛ از جمله تولید پاکت‌های حاجب نور برای جلوگیری از تأثیر اشعه UV بر عملکرد کرم‌ها، تأمین مواد غذایی جانبی اقتصادی و بررسی پیامدهای زیست‌محیطی رهاسازی گسترده این لاروها.
این کشف نوید‌بخش، می‌تواند افقی تازه در مدیریت بحران پلاستیک ایجاد کند؛ اما برای آنکه این کرم‌های پلاستیک‌خوار به راه‌حلی پایدار تبدیل شوند، نیازمند پژوهش‌های بین‌رشته‌ای در حوزه زیست‌شناسی، شیمی محیط‌زیست و مهندسی بیولوژیک هستیم.
لعیا آزاده
من فارغ‌التحصیل رشته رسانه و ارتباطات هستم و از همان دوران دانشگاه به پتانسیل فضای مجازی و رسانه‌های دیجیتال برای تولید محتوا علاقه‌مند شدم. فعالیت حرفه‌ای خودم را از سال ۱۳۹۷ با مدیریت یک وبلاگ و شبکه‌های اجتماعی برای یک برند کوچک آغاز کردم. پس از کسب تجربه در زمینه تولید محتوای دیجیتال و بازاریابی، اکنون به عنوان دبیر سرویس محتوای دیجیتال در یک مجله اینترنتی شناخته‌شده فعالیت می‌کنم. تلاش من این است که با بهره‌گیری از روندهای جدید، محتوایی جذاب و تعاملی برای مخاطبان تولید کنم.