ورود به مدرسه برای بسیاری از کودکان تجربه‌ای سرشار از هیجان و در عین حال با چالش‌های احساسی مواجه است. اضطراب جدایی، هنگامی که کودک از منبع اصلی امنیت روانی (والدین یا مربیان) دور می‌شود، با گریه، چسبیدن و حتی علائم جسمی مانند دل‌درد یا سردرد بروز می‌کند. این واکنش طبیعی، بخشی از رشد مغزی و تکامل سیستم دلبستگی است و در آغاز پیش‌دبستانی یا کلاس اول به اوج می‌رسد.
درک ریشه‌ای اضطراب جدایی
مطالعات نظریه “دلبستگی” مریم آنیسورث نشان می‌دهد که احساس امنیت در کودک، با ارتباط مداوم و پیش‌بینی‌پذیر با والدین تقویت می‌شود. وقتی کودک می‌داند والدینش حتماً بازمی‌گردند، واکنش‌های استرس‌زا کاهش می‌یابد و آرامش بیشتری کسب می‌کند. در مقابل، وعده‌های نادرست یا ترک ناگهانی فضای امن، اعتماد کودک را تضعیف کرده و اضطراب را تشدید می‌کند.
نقش والدین و معلمان در ایجاد حس امنیت
همکاری نزدیک خانواده و مدرسه کلید موفقیت در کاهش اضطراب جدایی است. ثبات در برنامه صبحگاهی، بازدید پیش از موعد از کلاس و آشنایی تدریجی با معلم و فضا، به کودک فرصت می‌دهد تا احساس مالکیت و تسلط بیشتری پیدا کند.
اصول طلایی برای والدین:
- جدا شدن تدریجی: در روزهای اول در حیاط یا پشت در کلاس بنشینید تا حضور شما برای کودک ملموس باشد.
- وعده‌های واقعی: تنها قول‌هایی بدهید که تحت هر شرایطی می‌توانید به آن عمل کنید.
- شیء واسطه: یک اسباب‌بازی کوچک یا دست‌بند دوستی که عطر آشنا دارد همراه کودک کنید.
نکات مهم برای معلمان:
- ایجاد «کلاس دوست‌داشتنی»: چیدمان فضا، گوشه‌ای برای صحبت کوتاه با هر کودک و آویز آثار هنری او، حس تعلق را می‌افزاید.
- سیستم دوستیابی: هر کودک تازه‌وارد را با یک همکلاسی خوش‌برخورد جفت کنید تا تجربه اجتماعی او تسهیل شود.
با به‌کارگیری این راهکارها و حفظ آرامش ذهنی خود، می‌توانید زمینه‌ساز شروعی مثبت و پایدار برای فرزندتان باشید. احساس امنیت، همان جرقه نخست رشد اجتماعی و یادگیری موفق در مدرسه است.
لعیا آزاده
من فارغ‌التحصیل رشته رسانه و ارتباطات هستم و از همان دوران دانشگاه به پتانسیل فضای مجازی و رسانه‌های دیجیتال برای تولید محتوا علاقه‌مند شدم. فعالیت حرفه‌ای خودم را از سال ۱۳۹۷ با مدیریت یک وبلاگ و شبکه‌های اجتماعی برای یک برند کوچک آغاز کردم. پس از کسب تجربه در زمینه تولید محتوای دیجیتال و بازاریابی، اکنون به عنوان دبیر سرویس محتوای دیجیتال در یک مجله اینترنتی شناخته‌شده فعالیت می‌کنم. تلاش من این است که با بهره‌گیری از روندهای جدید، محتوایی جذاب و تعاملی برای مخاطبان تولید کنم.