سیاره سرخ، به دلیل شباهت‌های ساختاری و تاریخی با زمین، مهم‌ترین مقصد برای کاوشگران حیات فرازمینی به شمار می‌آید. شواهد گسلی از جریان آب و دریاچه‌های باستانی نشان می‌دهد که میلیاردها سال پیش، شرایط زیستی روی مریخ می‌توانسته مناسب باشد. با استفاده از داده‌های مأموریت‌های پرسویرنس و کنجکاوی، اکنون می‌توانیم مهم‌ترین مناطق نشانه‌دار را شناسایی کنیم.
• مهم‌ترین کاندیداها برای یافتن شواهد حیات باستانی
- دهانه جزرو (Jezero Crater): دلتا و بستر رودخانه‌ای خشک‌شده با ساختارهای رسوبی پیچیده که پرسویرنس تاکنون نمونه‌های آلی از آن جمع‌آوری کرده است.
- دهانه گیل (Gale Crater): محل یک دریاچه باستانی، حاوی خاک‌های رسی و سولفات که کنجکاوی لایه‌های چند میلیاردساله‌اش را بررسی کرده است.
- دره مارینریس (Valles Marineris): بزرگ‌ترین سیستم دره‌ای در منظومه شمسی با شواهدی از دریاچه‌های موقت و فعالیت‌های هیدرولوژیک در دوران باستان.
- حوضه هلاس (Hellas Planitia): فرورفتگی عمیق و گسترده با نشانه‌های یخ‌زدگی فصلی و گرمای زمین‌گرمایی که می‌تواند زیستگاه میکروبی زیرسطحی را تقویت کند.
- دهانه اریدانیا (Eridania Basin): حوضه‌ای که خاک‌رس و میکا-سیلیس‌های هیدروترمال آن گواهی بر فعالیت آتشفشانی و منابع انرژی لازم برای حیات می‌دهد.
تحقیقات جدید در این نقاط باید به‌دنبال ترکیب شیمیایی کانی‌ها، ساختارهای رسوبی و مولکول‌های آلی باشد تا بتوانیم ردپای احتمالی میکروارگانیسم‌های باستانی را کشف کنیم.
- نمونه‌برداری عمقی: استفاده از مته‌های قوی برای دستیابی به لایه‌های زیرین خاک، جایی که مواد آلی ممکن است بهتر محافظت شده باشند.
- تحلیل درجا با ابزار اسپکترومتری: بررسی طیف‌سنجی سنگ‌ها و خاک به‌صورت لحظه‌ای برای شناسایی ترکیبات فسفری، سولفوری و کربنی که شاخص فعالیت‌های بیولوژیک هستند.
مسیری که این کاوش‌ها پی می‌گیرند، می‌تواند پاسخ یکی از بزرگ‌ترین پرسش‌های بشری را بدهد: آیا روزی مریخ زیستگاه میکروبی داشته و آیا هنوز هم نشانه‌هایی از آن به جا مانده است؟
لعیا آزاده
من فارغ‌التحصیل رشته رسانه و ارتباطات هستم و از همان دوران دانشگاه به پتانسیل فضای مجازی و رسانه‌های دیجیتال برای تولید محتوا علاقه‌مند شدم. فعالیت حرفه‌ای خودم را از سال ۱۳۹۷ با مدیریت یک وبلاگ و شبکه‌های اجتماعی برای یک برند کوچک آغاز کردم. پس از کسب تجربه در زمینه تولید محتوای دیجیتال و بازاریابی، اکنون به عنوان دبیر سرویس محتوای دیجیتال در یک مجله اینترنتی شناخته‌شده فعالیت می‌کنم. تلاش من این است که با بهره‌گیری از روندهای جدید، محتوایی جذاب و تعاملی برای مخاطبان تولید کنم.