پژوهشی تازه از دانشگاه آرهوس دانمارک، از کشف یک راهکار جامع پرده برداشته که همزمان با ارتقاء سلامت فردی و افزایش طول عمر، به طور چشمگیری به حفظ سلامت کره زمین کمک میکند. این مطالعه نشان میدهد که پیروی از رژیم نوردیک، با اصول تغذیهای مشخص، نه تنها نویدبخش زندگی طولانیتر برای انسان است، بلکه با کاهش ردپای کربن، نقش حیاتی در مبارزه با تغییرات اقلیمی ایفا میکند.
رژیم نوردیک: راهکاری دوگانه برای سلامت و پایداری
دستورالعملهای جدید رژیم غذایی نوردیک که در سال ۲۰۲۳ میلادی منتشر شدهاند، فراتر از یک الگوی صرفاً سلامتیمحور عمل میکنند. این پژوهش، که توسط محققان دانشگاه آرهوس دانمارک صورت گرفته، بر مزایای همافزایی این رژیم برای انسان و محیط زیست تاکید دارد. قلب این رویکرد، تغییر الگوی مصرف از غذاهایی با اثرات زیستمحیطی بالا به گزینههای پایدارتر است: کاهش چشمگیر مصرف گوشت و قندهای افزودنی، در کنار افزایش مصرف غلات کامل، حبوبات، ماهی و محصولات لبنی کمچرب. این دگرگونی غذایی، نه تنها برای بدن مفید است، بلکه به کاهش فشار بر منابع طبیعی سیاره نیز منجر میشود.
`
`
تصویر: سبزیجات ریشهای، ماهی و غلات کامل از ارکان اصلی رژیم نوردیک محسوب میشوند.
کاهش چشمگیر مرگومیر با پیروی از رژیم نوردیک
یکی از چشمگیرترین یافتههای این مطالعه گسترده، ارتباط مستقیم میان رعایت دقیق اصول رژیم نوردیک و کاهش قابل توجه نرخ مرگومیر است. پروفسور کریستینا دام، سرپرست این پژوهش، اذعان دارد: "تحقیقات ما نشان میدهد که زنان و مردان میانسال سوئدی که از دستورالعملهای این رژیم پیروی میکردند، ۲۳ درصد کمتر از افرادی که این رژیم را رعایت نمیکردند، در معرض خطر مرگومیر قرار داشتند." این نتایج حتی با در نظر گرفتن متغیرهای تأثیرگذاری نظیر سطح تحصیلات، درآمد و میزان فعالیت بدنی نیز تغییر ناپذیر باقی ماندند. این دادهها بر پایه تحلیل اطلاعات بیش از ۷۶ هزار بزرگسال سوئدی به دست آمده که از سال ۱۹۹۷ به طور مستمر جزئیات الگوهای غذایی و سبک زندگی خود را گزارش میکردهاند، که این امر به اعتبار نتایج مطالعه میافزاید.
رژیم نوردیک چگونه به حفظ کره زمین کمک میکند؟
سیستم تولید و مصرف غذا در جهان، حدود ۳۰ درصد از کل انتشار گازهای گلخانهای ناشی از فعالیتهای انسانی را به خود اختصاص میدهد. این آمار نشاندهنده ضرورت اتخاذ الگوهای غذایی پایدار است. رژیم نوردیک با تاکید بر منابع غذایی گیاهی و کاهش مصرف گوشت قرمز (که تولید آن نیازمند منابع گسترده آب و زمین بوده و انتشار متان بالایی دارد)، به طور مؤثری ردپای کربن را کاهش میدهد. این رژیم با ترویج مصرف غذاهای محلی و فصلی، نیاز به حملونقل طولانیمدت و فرآوریهای صنعتی را به حداقل رسانده و در نتیجه، به کاهش مصرف انرژی و انتشار آلایندهها کمک میکند. از این رو، رژیم نوردیک نه تنها برای سلامت انسان، بلکه برای سلامت بلندمدت سیاره نیز یک راهکار کلیدی است.
اصول رژیم نوردیک؛ فراتر از یک الگوی غذایی صرف
رژیم غذایی نوردیک ریشه در فرهنگ غذایی کشورهای شمال اروپا دارد و بر اساس اصول سادگی، تازگی، و پایداری بنا شده است. این رژیم بر مصرف مواد غذایی زیر تاکید دارد:
میوهها و توتها: به ویژه توتهای جنگلی و میوههای فصلی منطقه نوردیک
سبزیجات ریشهای: مانند هویج، چغندر، سیبزمینی و کلم
غلات کامل: مانند جو، چاودار و جو دوسر که منابع غنی فیبر هستند
ماهیهای چرب: ساردین، سالمون و شاهماهی به دلیل اسیدهای چرب امگا-۳
روغن کلزا: به عنوان منبع اصلی چربی، به جای کره و سایر روغنهای اشباع
حبوبات، آجیل و دانهها: منابع عالی پروتئین و فیبر گیاهی
این تمرکز بر مواد غذایی فصلی و بومی، علاوه بر تضمین کیفیت و تازگی، به کاهش اثرات کربنی ناشی از حملونقل مواد غذایی از راه دور و فرآوریهای صنعتی کمک میکند.
توصیههای غذایی نوردیک: الگویی جهانی برای آیندهای پایدار
نتایج این پژوهش، پیامدهای مهمی برای سیاستگذاریهای سلامت عمومی و زیستمحیطی در سراسر جهان دارد. کشورهای نوردیک شامل دانمارک، سوئد، نروژ، فنلاند و ایسلند، به همراه کشورهای بالتیک نظیر استونی، لیتوانی و لتونی، پیش از این توصیههای غذایی ملی خود را بر اساس اصول رژیم نوردیک تنظیم کردهاند. این مطالعه نه تنها این رویکرد را تایید میکند، بلکه آن را به عنوان یک مدل عملی برای سایر کشورها در جهت دستیابی به سلامت عمومی بهتر و پایداری محیط زیست معرفی مینماید. پروفسور دام و تیم تحقیقاتیاش ابراز امیدواری کردهاند که در مطالعات آتی، تاثیر این رژیم بر پیشگیری و مدیریت بیماریهای مزمن نظیر چاقی، دیابت نوع ۲، بیماریهای قلبیعروقی و سرطان را نیز مورد بررسی قرار دهند. رژیم نوردیک، بیش از یک دستورالعمل غذایی، به عنوان یک چارچوب جامع برای ایجاد سامانههای غذایی پایدار و آیندهای سالمتر برای انسان و زمین به شمار میرود.
مطالب مرتبط
- نقش غیرمنتظره سرماخوردگی در تقویت سیستم ایمنی بدن و ۵ عادت حیاتی برای مقابله با ویروسها
- کشف جدید علمی: قهوه راهکاری موثر برای کاهش سن زیستی و کند کردن روند پیری
- هشدار جهانی درباره آنفلوآنزای H5: آیا جهان در آستانه پاندمی بزرگتری از کرونا قرار دارد؟
- مطالعات تازه، تاثیر قابل توجه سیاهدانه بر کاهش چربی خون و بهبود سلامت متابولیک را نشان میدهد
لعیا آزاده
من فارغالتحصیل رشته رسانه و ارتباطات هستم و از همان دوران دانشگاه به پتانسیل فضای مجازی و رسانههای دیجیتال برای تولید محتوا علاقهمند شدم. فعالیت حرفهای خودم را از سال ۱۳۹۷ با مدیریت یک وبلاگ و شبکههای اجتماعی برای یک برند کوچک آغاز کردم. پس از کسب تجربه در زمینه تولید محتوای دیجیتال و بازاریابی، اکنون به عنوان دبیر سرویس محتوای دیجیتال در یک مجله اینترنتی شناختهشده فعالیت میکنم. تلاش من این است که با بهرهگیری از روندهای جدید، محتوایی جذاب و تعاملی برای مخاطبان تولید کنم.