تهران، [تاریخ امروز] – دردهای مزمن کمر و گردن که پیشتر بیشتر گریبان‌گیر سالمندان بود، اکنون به معضلی جدی در میان نسل جوان تبدیل شده است. سبک زندگی کم‌تحرک، ساعات طولانی نشستن و ضعف عضلات مرکزی بدن، همگی به افزایش نگران‌کننده مشکلات ستون فقرات در دهه‌های اخیر دامن زده‌اند. با این حال، خبر امیدبخشی از سوی متخصصان به گوش می‌رسد: پیشرفت‌های چشمگیر در روش‌های درمانی، مسیر بهبودی را برای بخش عمده‌ای از بیماران هموار کرده و نیاز به جراحی‌های تهاجمی را تا حد زیادی کاهش داده است.
مشکلات ستون فقرات در جوانان: هشداری جدی
دکتر محمدحسین دلشاد، فلوشیپ درد و دبیر انجمن بررسی و مطالعه درد در ایران، با ابراز نگرانی از روند رو به افزایش مشکلات ستون فقرات در گروه‌های سنی پایین‌تر، تاکید می‌کند که دیگر نمی‌توان دردهای کمر و گردن را صرفاً به دوران کهولت نسبت داد. به گفته وی، افراد ۳۰ تا ۴۰ ساله بسیاری به دلیل عادات نادرست زندگی روزمره، از جمله نشستن‌های طولانی‌مدت در پشت میز کار، بی‌تحرکی و عدم تقویت صحیح عضلات حمایت‌کننده ستون فقرات، با آسیب‌های جدی درگیر هستند. این تغییر الگو نشان‌دهنده لزوم بازنگری در شیوه زندگی و افزایش آگاهی عمومی است.
تاخیر در مراجعه: تشدیدکننده دردهای ستون فقرات
یکی از چالش‌های اصلی در مسیر اثربخش درمان مشکلات ستون فقرات، تاخیر بیماران در مراجعه به پزشک است. دکتر دلشاد هشدار می‌دهد که بسیاری از افراد علائم اولیه درد را نادیده می‌گیرند و زمانی برای درمان مراجعه می‌کنند که آسیب به دیسک‌های بین‌مهره‌ای یا ریشه‌های عصبی پیشرفته‌تر شده است. این تاخیر می‌تواند روند درمان را پیچیده‌تر و طولانی‌تر کند.
علائم هشداردهنده‌ای که نیاز به مراجعه فوری پزشکی دارند عبارتند از:
درد تیرکشنده در ناحیه پا یا دست که بیش از دو هفته ادامه داشته باشد.
بی‌حسی پایدار در اندام‌ها.
محدودیت قابل توجه در حرکت و انجام فعالیت‌های روزمره.
درمان‌های نوین برای مشکلات ستون فقرات: گامی بلند فراتر از جراحی
خوشبختانه، پیشرفت‌های پزشکی در سال‌های اخیر، امیدهای تازه‌ای را برای مبتلایان به دردهای ستون فقرات ایجاد کرده است. به گفته این فلوشیپ درد، با بهره‌گیری از روش‌های تشخیصی پیشرفته مانند MRI، نوار عصب و عضله، و تصویربرداری دینامیک، می‌توان منبع دقیق درد را شناسایی کرد. این دقت در تشخیص، امکان ارائه درمان‌های اختصاصی و هدفمند را فراهم می‌آورد و دوران تکیه بر مسکن‌های عمومی یا درمان‌های کلی را به پایان رسانده است.
دکتر دلشاد خبر مهمی را مطرح می‌کند: "در حال حاضر بیش از ۸۰ درصد بیماران دیگر نیازی به عمل جراحی باز ندارند و با استفاده از روش‌های مداخله‌ای و نوین به صورت سرپایی درمان می‌شوند." این روش‌ها که بدون بیهوشی کامل و بدون برش جراحی انجام می‌شوند، شامل موارد زیر هستند:
تزریق هدفمند در فضای اپیدورال: کاهش التهاب و درد با تزریق دارو در فضای اطراف نخاع.
بلاک عصبی: هدف قرار دادن عصب‌های خاصی که مسئول انتقال پیام درد هستند، برای متوقف کردن سیگنال‌های درد.
اوزون‌تراپی: استفاده از گاز اوزون برای کاهش التهاب و بهبود اکسیژن‌رسانی در بافت‌های آسیب‌دیده.
رادیوفرکوئنسی (RF): استفاده از امواج رادیویی برای غیرفعال کردن موقت یا دائمی عصب‌های درد، که منجر به تسکین طولانی‌مدت می‌شود.
این درمان‌ها معمولاً در اتاق عمل سرپایی انجام شده و بیمار همان روز می‌تواند به منزل بازگردد.
پیشگیری و بازتوانی: ستون فقراتی سالم برای آینده
دکتر دلشاد تاکید می‌کند که موفقیت درمان مشکلات ستون فقرات تنها به اجرای صحیح روش‌های مداخله‌ای محدود نمی‌شود، بلکه بازتوانی و اصلاح سبک زندگی بخش جدایی‌ناپذیری از این فرآیند است. فیزیوتراپی تخصصی، تمرینات هدفمند برای تقویت عضلات عمقی ستون فقرات و آموزش نحوه صحیح نشستن و ایستادن، در پایداری نتایج درمان نقش حیاتی ایفا می‌کنند.
برای پیشگیری از دردهای ستون فقرات و حفظ سلامت آن، رعایت نکات زیر ضروری است:
استراحت‌های کوتاه حین کار: هر نیم ساعت کار پشت میز با چند دقیقه ایستادن و حرکت همراه باشد.
کنترل وزن: حفظ وزن ایده‌آل برای کاهش فشار بر ستون فقرات.
تقویت عضلات مرکزی بدن: انجام منظم تمرینات برای تقویت عضلات شکم و پشت.
استفاده از تجهیزات ارگونومیک: صندلی، میز و سایر وسایل کاری باید مطابق با اصول ارگونومی باشند.
آموزش این نکات از سنین پایین و در مدارس می‌تواند تضمین‌کننده سلامت ستون فقرات نسل آینده و کاهش بار بیماری در جامعه باشد.
مطالب مرتبط
- محیط کار، میدان نبرد پنهان با دیابت: عوامل شغلی که سلامت شما را نشانه می‌روند
- رازهای سرکه سیب و سه ترکیب معجزه‌آسا برای کنترل قند خون و نفخ
- بازگرداندن حافظه در پیری با فناوری CRISPR؛ امید تازه برای مقابله با زوال عقل
- چای سبز و کاهش وزن علمی تازه از معجزه یک نوشیدنی پرطرفدار
لعیا آزاده
من فارغ‌التحصیل رشته رسانه و ارتباطات هستم و از همان دوران دانشگاه به پتانسیل فضای مجازی و رسانه‌های دیجیتال برای تولید محتوا علاقه‌مند شدم. فعالیت حرفه‌ای خودم را از سال ۱۳۹۷ با مدیریت یک وبلاگ و شبکه‌های اجتماعی برای یک برند کوچک آغاز کردم. پس از کسب تجربه در زمینه تولید محتوای دیجیتال و بازاریابی، اکنون به عنوان دبیر سرویس محتوای دیجیتال در یک مجله اینترنتی شناخته‌شده فعالیت می‌کنم. تلاش من این است که با بهره‌گیری از روندهای جدید، محتوایی جذاب و تعاملی برای مخاطبان تولید کنم.