در نمایش تلویزیونی ماه‌های اخیر، «آریا» به‌عنوان یک نمونه پیشرفته از Unmanned Ground Vehicle (UGV) نیروی زمینی ارتش ایران معرفی شد. اکنون با انتشار جزئیات بیشتر، این روبات جنگجو در شبکه‌های اجتماعی و وب‌سایت‌های خبری بازتاب گسترده‌ای یافته است. آریا برای انجام عملیات شناسایی، گشت‌زنی و پشتیبانی تهاجمی در محیط‌های ناهموار طراحی شده و بدون به‌کارگیری نیروهای انسانی می‌تواند در عمق خاک دشمن نفوذ کند.
چرا UGVها مهم‌اند؟
سازمان تحقیقاتی DARPA در گزارش ۲۰۲۰ خود بر کاهش تلفات انسانی با استفاده از روبات‌های میدان نبرد تأکید کرده است. افزون بر این، مطالعه‌ای از دانشگاه استنفورد (2021) نشان می‌دهد که یک UGV می‌تواند تا ۴۰٪ زمان کشف تهدید را کاهش دهد. آریا در این چارچوب، نقش کلیدی در افزایش امنیت نیروهای زمینی و سرعت واکنش رزمی دارد.
مشخصات فنی کلیدی
- پیشرانه هیبریدی (الکتریکی + موتور احتراقی) با حداکثر سرعت ۵۰ کیلومتر بر ساعت
- هشت چرخ بزرگ ضدگلوله با قابلیت عبور از خاک نرم و سنگلاخ
- سامانه‌های هوش مصنوعی برای هدایت خودکار و اجتناب از موانع (مطابق استاندارد IEEE Robotics and Automation, 2022)
- وزن تقریباً ۲٫۵ تن و ظرفیت بارگذاری تا ۵۰۰ کیلوگرم تجهیزات یا مهمات
توان تسلیحاتی و دفاعی
آریا به قبضه تیربار ۷.۶۲ میلی‌متری با برد مؤثر دو کیلومتر مجهز است، اما طراحی ماژولار امکان نصب راکت‌اندازهای سبک یا سامانه‌های ضدزره را فراهم می‌کند. برای مقابله با تهدیدهای توپخانه‌ای و هدایت‌شونده، این UGV از یک «سامانه دفاع فعال» شبیه Trophy (روی تانک‌های غربی) بهره می‌برد:
- هشداردهنده لیزری برای شناسایی نشانه‌های قفل سلاح دشمن
- پرتاب دودزا و مانور سریع برای پنهان‌سازی حرارتی
- واحدهای ضدجمینگ و پروتکل‌های رمزنگاری‌شده برای حفظ ارتباط امن در میدان نبرد
سامانه‌های شناسایی هوشمند
دوربین‌های روز، شب و حرارتی و میکروفن‌های حساس صوتی، همراه با الگوریتم‌های پردازش تصویر و صدا، به‌محض شناسایی حرکت یا صدا، هدف را ردیابی و به اپراتور یا سیستم خودکار گزارش می‌دهند. این قابلیت، کشف و واکنش به اهداف متحرک را تا ۳۰٪ سریع‌تر می‌کند (مطالعه Journal of Field Robotics, 2023).
با تمام قطعات ساخت داخل و آزمایش‌های میدانی در شرایط آب‌وهوایی متنوع، آریا اکنون در آستانه تولید انبوه قرار دارد. توانایی صادرات به کشورهای دارای نیاز به حفاظت مرز و گشت‌زنی زمینی، پتانسیل تبدیل این روبات به یکی از نمادهای فناوری دفاعی ایران را دارد.
لعیا آزاده
من فارغ‌التحصیل رشته رسانه و ارتباطات هستم و از همان دوران دانشگاه به پتانسیل فضای مجازی و رسانه‌های دیجیتال برای تولید محتوا علاقه‌مند شدم. فعالیت حرفه‌ای خودم را از سال ۱۳۹۷ با مدیریت یک وبلاگ و شبکه‌های اجتماعی برای یک برند کوچک آغاز کردم. پس از کسب تجربه در زمینه تولید محتوای دیجیتال و بازاریابی، اکنون به عنوان دبیر سرویس محتوای دیجیتال در یک مجله اینترنتی شناخته‌شده فعالیت می‌کنم. تلاش من این است که با بهره‌گیری از روندهای جدید، محتوایی جذاب و تعاملی برای مخاطبان تولید کنم.